JBL VTX A8 เป็นลำโพง 3 ทาง ตอบสนองความถี่ได้ต่ำถึง 49Hz ความไวสูงสุด 139dB SPL มุมกระจายเสียง 110 องศา
หากกล่าวถึง JBL VTX A ซีรี่ส์ ถือเป็นลำโพงไลน์อาร์เรย์ของ JBL ซึ่งอยู่ในกลุ่มลำโพงรุ่นเรือธงของแบรนด์นี้ ปลายปี 2017 มีการเปิดตัวกันไปแล้วกับลำโพงรุ่นใหญ่กว่านั่นคือ JBL VTX A12 โดยจัดขึ้น ณ โรงละครสยามนิรมิต ครั้งนั้นได้เชิญกลุ่มซาวด์เอ็นจิเนียร์ที่เป็นระดับยูสเซอร์ กลุ่มบริษัทผู้ประกอบการเครื่องเช่ารายย่อยไปจนถึงรายใหญ่ และสื่อมวลชน เช่น บริษัทมีเดียวิชัน, บริษัท JSS โปรดักชัน, บริษัท 99dB และ บริษัท Ten Years After Audio
ปัจจุบันลำโพงไลน์อาร์เรย์ตระกูล VTX รุ่นท็อปคือ V25-II ถัดลงมาก็เป็น V20 รหัสด้านหน้าถูกเปลี่ยนเป็น A ได้เริ่มใช้ตั้งแต่รุ่น A12 มีการเปลี่ยนดีไซน์ใหม่ทั้งหมด ในรุ่นดังกล่าวด้านในมีลำโพง 9 ดอก ซึ่งภายในตู้มีลำโพง 12 นิ้ว 2 ดอก ประกอบด้วยไดรเวอร์ขนาด 5.5 นิ้ว จำนวน 4 ดอก และไดรเวอร์เสียงแหลมจำนวน 3 ดอก
จุดเด่นของลำโพง A ซีรี่ส์คือ ตัวไดรเวอร์เสียงแหลมมีการออกแบบใหม่ทั้งหมด จากเดิมพวกคอมเพรสชันไดรเวอร์เสียงแหลมนั้น มักจะมีลักษณะเป็นโดม ซึ่งนิยมใช้กันแพร่หลาย ทาง JBL ก็ใช้ไดรเวอร์ลักษณะนี้ และยี่ห้ออื่นก็มี และพบว่าปัจจุบันก็ยังใช้กันอยู่ เนื่องจากมันสามารถตอบสนองคือให้แรงดันได้สูง แต่ข้อเสียคือด้วยความที่มันเป็นโลหะอาจจะเป็นไททาเนียมที่เราได้ยินบ่อยๆ เวลาดันเยอะๆ มันจะเกิดดิสตอร์ชันที่ย่านความถี่สูงๆ คือมันจะเกิดการกระเพื่อม
ภาพมุมต่างๆ ของ JBL VTX A8
ดังนั้นทาง JBL จึงแก้ปัญหาด้วยการออกแบบให้มันทรงตัวอยู่ได้ คือให้มันสามารถประคองตัวเอง นี่คือวิธีการออกแบบไดรเวอร์แบบแนวใหม่ โดยโครงสร้างไดรเวอร์จะประกอบด้วยชิ้นส่วนที่มีลักษณะวงแหวน ซึ่งทำจากวัสดุพวกโพลีเมอร์หรือพลาสติกแบบหนึ่ง ข้อดีคือมันจะช่วยลดการเสียดสีที่เกิดในแผ่นโลหะได้ และตัวขนาดไดอะแฟรมก็มีขนาดเล็ก จึงใช้พื้นที่น้อย
เมื่อตัวไดรเวอร์เล็กลง ผู้ออกแบบจึงประกบด้วย waveguide คล้ายปากฮอร์น ภายในจะเป็นเฟสปลั๊ก เมื่อเทียบกับลำโพง JBL รุ่นเก่าๆ มันจะมีร่องเลื้อยยาวโดยเฟสปลั๊กจะใช้พื้นที่มากกว่า แต่รุ่นใหม่ใช้พื้นที่น้อยลงนี่คือข้อแตกต่างจากรุ่นเดิม ฉะนั้น ในการ Alignment จะแม่นยำกว่าเดิม
(ภาพบน) JBL VTX A8 ใช้ไดรเวอร์ขนาด 8 นิ้ว จำนวน 2 ดอก (ภาพล่าง) เสียงกลางขนาด 3.5 นิ้ว จำนวน 4 ดอก
สาระสำคัญของ A ซีรี่ส์นั้นประกอบด้วยการออกแบบโดยแบ่งเป็น 3 ส่วน คือ waveguide+เฟสปลั๊ก+ไดรเวอร์ และยังมีส่วนประกอบอื่นๆ อีกด้วย สิ่งที่น่าสนใจ คือเมื่อมีการทดสอบยิงสัญญาณเข้าไปที่ไดอะแฟรมของลำโพงเป็นเวลาประมาณ 85ms แล้วหยุดกระทันหัน หากเทียบระหว่างไดอะแฟรมที่มีวัสดุเป็นโลหะ กับวัสดุแบบโพลีเมอร์
VTX A8 ใช้เสียงแหลมขนาด 2 นิ้ว จำนวน 2 ดอก ออกแบบด้วยเทคโนโลยีใหม่ ซึ่งเป็นไดรเวอร์รุ่นเดียวกับ VTX A12
เมื่อหยุดกระทันหันคุณสมบัติของไดอะแฟรมที่เป็นโลหะนั้นจะมีเรโซแนนซ์ค้างอยู่ แต่ไดรเวอร์รุ่นใหม่ซึ่งเป็นวัสดุโพลีเมอร์มันจะหยุดทันที ข้อดีคือมันจะทำให้ย่านความถี่เสียงแหลมดีขึ้น ถือเป็นอีกคาเร็กเตอร์ของลำโพงซีรี่ส์นี้ อย่างไรก็ดี ไม่ได้หมายความว่าไดอะแฟรมแบบโลหะเสียงไม่ดี
VTX A8 มีอะไรน่าสนใจ
VTX A8 ถือเป็นลำโพงไลน์อาร์เรย์เจเนอเรชันใหม่ของ JBL ที่ผสานเทคโนโลยีต่างๆ ของ A ซีรี่ส์ไว้อย่างครบถ้วน โดยต่อยอดมาจาก VTX A12 แต่ขนาดตู้เล็กกว่า จึงเหมาะกับเครื่องเช่าขนาดเล็กและขนาดกลาง และงานติดตั้งที่ต้องการลำโพงขนาดไม่ใหญ่นัก จึงเหมาะกับงานคอนเสิร์ต โรงละคร ห้องประชุมในสถาบันการศึกษา ศาสนสถาน หรือสามารถทำเป็นฟร้อนต์ฟิลด์ ไซด์ฟิลด์
โครงสร้างภายใน VTX A8 ออกแบบคล้ายกับรุ่น VTX A12
โดยสามารถผนวกเข้ากับระบบ VTX สเกลขนาดใหญ่กว่าได้ สำหรับไดรเวอร์ใช้เทคโนโลยีเดียวกับ VTX A ซีรี่ส์ โดยปรับปรุงเรื่องย่านความถี่สูง มีมุมกระจายเสียงแนวนอน 110 องศา สามารถคอนโทรลความถี่ลงลึกได้ถึง 300Hz ข้อดีของ JBL รุ่นใหม่ที่มันถูกออกแบบให้สามารถคอนโทรลย่าน Mid-High ให้ไปด้วยกันได้ดี โดยความถี่ต่างๆ จะเกาะกลุ่มในทุกๆ มุมกระจายเสียง
ตัว A8 มีไดรเวอร์เสียงทุ้มขนาด 8 นิ้วจำนวน 2 ดอก เสียงกลาง 3.5 นิ้วจำนวน 4 ดอก และไดรเวอร์เสียงแหลมขนาด 2 นิ้วจำนวน 2 ดอก รวมไดรเวอร์ทั้งหมด 8 ดอกในตู้เดียว ส่วนลำโพงเสียงทุ้มตอบสนองความถี่ต่ำได้ถึง 49Hz และใช้เทคโนโลยี Radiation Boundary Integrator (RBI) เพื่อให้กระจายเสียงครอบคลุมได้ดีและควบคุมความถี่ย่านกลางได้กว้างขึ้น
ไดอะแกรมการเชื่อมต่อดอกลำโพงประเภทต่างๆ ของ VTX A8 สังเกตว่าดอกลำโพง MF (เสียงกลาง) และดอกขับเสียงแหลม (HF) จะต่อกับวงจรพาสซีฟครอสโอเวอร์
จุดเด่นของ RBI ตัวนี้จะทำหน้าที่เกลี่ยเสียงแหลมกับเสียงกลางให้มันตอบสนองราบเรียบมาด้วยกัน เสียงกลางจะปล่อยเสียงแหลมปนมาด้วย เทคโนโลยี RBI จะทำหน้าที่เป็นเฟสปลั๊กให้กับตัวลำโพง 8 นิ้วอีกด้วย ผู้ใช้สามารถเชื่อมต่อ A8 จำนวนสูงสุดได้ถึง 6 ใบต่อเพาเวอร์แอมป์ 1 เครื่อง สามารถใช้งานกับซอฟต์แวร์ควบคุมและคาดเดาผล SPL ล่วงหน้าได้
มีเรท IP55 ขนาดเล็กกระทัดรัด น้ำหนักเบากว่ารุ่นก่อนหน้า สำหรับ VTX A8 ได้ออกแบบระบบชุดแขวนเหมือน A ซีรี่ส์ นั่นคือ ในรุ่นนี้จะไม่ต้องใช้รางร่องแขวน ไม่ต้องมีสลักต่อระหว่างตู้ เวลาเสียบก็เสียบเฉพาะรูจากตู้ล่างหรือตู้ที่ถัดมาอย่างเดียว ชุดแขวนตัวนี้เราจะเรียกว่าเป็นระบบออโต้ก็ได้ กล่าวคือเราสามารถเสียบชุดแขวนได้ตั้งแต่มันอยู่บนล้อเข็น
(ภาพบน) Array Frame มีช่องให้เสียบ 3 รู (A,B,C) (ภาพล่าง) ลักษณะการใช้ Pin เสียบช่องของ Array Frame
หลังจากผ่านการคำนวณมาแล้วเราสามารถเลือกรูเสียบได้เลย เช่นรูที่ 4 เราเกี่ยวรูบนแล้วดึงขึ้นไปทั้งหมด พอดึงปุ๊บมันจะไปหยุดตำแหน่งรูที่เราเสียบไว้ พอเราปล่อยชุดแขวนลงมามันจะล็อคเองโดยอัตโนมัติ ไม่ต้องยุ่งยากเหมือนระบบเก่า
เมื่อเลือกช่องเสียบ Array Frame ได้แล้ว ผู้ใช้จะต้องเข้าไปกำหนดค่าของ Array Frame ผ่านซอฟต์แวร์ให้สอดคล้องกัน
ชุดแขวนแบบใหม่นั้นแค่เสียบบนล่างแล้วดึงรอกขึ้น ดึงขึ้นปุ๊บมันจะไปหยุด ณ. ตำแหน่งที่เรากำหนดไว้ ซึ่งจะไม่มีการขยับอีก และอีกส่วนจะคล้ายกับรูที่เราเสียบ มันจะดีดขึ้นไปทั้งก้าน แล้วตัวล่างจะเป็นเหมือนฟันเฟืองที่คอยตำแหน่ง ก๊อก!!ๆๆ พอมันสุดตำแหน่งปุ๊บ มันก็จะล็อคที่เฟืองตัวนั้น